Fonds NKO
Patiënten op de NKO afdeling hebben uiteenlopende ziektebeelden zoals evenwichtsproblemen, slaapapneu of stem-, spraak-, slik- en andere communicatieve stoornissen. De impact hiervan op hun dagelijkse levenskwaliteit kan zeer groot zijn. Dankzij een multidisciplinaire aanpak en wetenschappelijk onderzoek krijgen patiënten de meest innovatieve behandelingen. Ontdek onze projecten waarin het NKO team een absolute pioniersrol opneemt.
Prof. dr. Olivier Vanderveken en prof. dr. Vincent Van Rompaey
Acties 2024
Antwerp 10 Miles
Verschillende acties werden opgezet nav de Antwerp 10 Miles:
*Doorbreek de Stilte
*Wij lopen de Xtra Mile zodat iedereen kan horen!
samen brachten ze een bedrag op, nl. 5.395€.
Mijlpaal
Artikel Nieuwsblad - 24/08/2023
Eerste slaapapneupatiënten krijgen terugbetaalde tongzenuwstimulatie: “Risico op hart- en vaatziekten en suikerziekte daalt aanzienlijk”
EDEGEM - Twee patiënten kregen gisteren in het UZA een tongzenuwstimulatie als behandeling van obstructieve slaapapneu. Voor het eerst worden deze ingrepen ook terugbetaald voor een zeventigtal patiënten per jaar. “Het feit dat deze behandeling eindelijk terugbetaald wordt is zonder meer een erg belangrijke stap voor de slaapgeneeskunde en de patiënten”, zegt professor Olivier Vanderveken, diensthoofd van de dienst NKO, Hoofd- en halsheelkunde.
Obstructieve slaapapneu (OSA), een chronische aandoening waarbij de keelholte geheel of gedeeltelijk dichtklapt tijdens de slaap, komt in België veel vaker voor dan je zou denken. Minstens een half miljoen van de Belgen heeft er last van, vaak zonder dat ze het zelf weten. “De voornaamste klachten zijn slaperigheid overdag, concentratieproblemen en sociaal storend snurken voor de partner”, zegt professor Vanderveken. “Op termijn verhoogt slaapapneu ook het risico op hart- en vaatziekten en suikerziekte.”
Bij 85% van de OSA-patiënten wordt de diagnose nooit gesteld. Slaapapneu kan bepaald worden door een slaaponderzoek. “In andere landen kan dit onderzoek al thuis uitgevoerd worden, maar in België gebeurt dit momenteel nog met een overnachting in het ziekenhuis”, vertelt de professor. “Wat de diagnose stellen moeilijker maakt. Gelukkig kunnen we die andere 15% wel goed begeleiden met de juiste behandeling.”
Tongzenuw
Er zijn twee behandelingen die voorafgaan aan de tongzenuwstimulatie: een gezichtsmasker of een mondbeugel. Als deze niet aanslaan, kan de patiënt in aanmerking komen voor de stimulatie die vanaf heden voor een zeventigtal patiënten in België jaarlijks wordt terugbetaald. De tongzenuwstimulator bestaat uit drie onderdelen: een klein toestel vergelijkbaar met een pacemaker, een elektrode en een sensor. De elektrode wordt minimaal invasief, via een kleine snede onder de kin, achteraan de tong geplaatst. Via een tweede incisie wordt de pacemaker onder het sleutelbeen verankerd en hieronder een sensor geplaatst die de ademhaling meet.
“Voor het slapen gaan zet de patiënt de stimulator aan met een afstandsbediening”, legt professor Vanderveken uit. “Die geeft de patiënt eerst de tijd om in slaap te vallen. Nadien stimuleert de elektrode bij elke ademhaling de zenuwtakken in de tong zodat die proactief naar voren gestrekt wordt. Op die manier voorkomen we dat de tong naar achteren valt en houden we de luchtpijp vrij. Zo krijgen slaapapneu en snurken geen kans en daalt ook het risico op hart- en vaatziekten en suikerziekte aanzienlijk.”
Start een actie
Fonds NKO
ondersteunt het onderzoek op de afdeling neus-keel-oorziekten
Gentherapie voor de behandeling van genetische gehoorstoornissen
Gehoorverlies treft 1,5 miljard mensen wereldwijd. Een aantal van deze personen wordt geboren met DFNA9. DFNA9 is een erfelijke vorm van gehoorverlies met evenwichtsstoornissen. Deze vorm van gehoorverlies begint op latere leeftijd en leidt tot doofheid. Prof Vincent Van Rompaey leidt het onderzoek naar DFNA9 op de Universiteit Antwerpen en het UZA. “Het betreft een groep mensen die afstammen van 1 gemeenschappelijke voorouder. Vermoedelijk een voorouder uit de 15e of 16e eeuw. De kans dat een ouder met DFNA9 de ziekte aan zijn/haar kind doorgeeft is heel groot, namelijk één kans op de twee.”, vertelt prof Vincent Van Rompaey.
Tijdige diagnose essentieel
De eerste symptomen van DFNA9 treden op tussen 30 en 40 jaar. Op de leeftijd van 50-70 jaar wordt de patiënt geheel doof en is er een volledig verlies van evenwichtsfunctie. Omdat de ziekte niet zo vaak voorkomt, laat een tijdige diagnose vaak lang op zich wachten. Een tijdige diagnose is echter van belang om de ziekteverschijnselen adequaat te behandelen. “Momenteel bestaat de behandeling uit een hoorapparaat en cochleair implantaat. Hiermee wordt de functie deels hersteld, maar wordt de ziekte niet genezen.”
Gehoorverlies genezen door gentherapie
Door het ontwikkelen van gentherapie voor het binnenoor hopen we het gehoorverlies door DFNA9 in de toekomst te kunnen voorkomen of herstellen. Prof dr. Van Rompaey : “Om het effect van toekomstige gentherapie te kunnen bestuderen, zijn we volop lange termijnstudies aan het uitvoeren om zo de natuurlijke evolutie van DFNA9 in kaart te brengen.”
Waarom is onderzoek naar gehoorverlies belangrijk?
Gehoorverlies verhoogt de kans op cognitieve achteruitgang en dementie. Gehoorrevalidatie is daarom essentieel om cognitieve achteruitgang te vertragen bij oudere volwassenen. De Wereld Gezondheidsorganisatie (WGO) heeft gehoorverlies dan ook als prioritaire ziekte bestempeld voor onderzoek naar therapeutische interventies.
Een pacemaker als slaapapneu behandeling
Snurken is een klacht die in ongeveer de helft van de gevallen een onderliggend obstructief slaap apneu (OSA) aan het licht brengt. OSA komt vaak voor en bij een grote meerderheid van deze patiënten is de ziekte nog niet vastgesteld. Prof. dr. Olivier Vanderveken, diensthoofd van de dienst NKO, hoofd- en halsheelkunde van het UZA, en als hoogleraar verbonden aan de Universiteit Antwerpen, leidt het baanbrekend onderzoek naar OSA. “Er is een tekort aan “awareness” rond OSA, ook in de medische wereld. Wanneer OSA nog niet is vastgesteld of niet adequaat behandeld wordt, gaat dit gepaard met belangrijke gezondheidsrisico’s die kunnen leiden tot een sterk verhoogde mortaliteit. Ook wordt de levenskwaliteit aangetast als OSA niet tijdig wordt vastgesteld of onvoldoende wordt behandeld.”
Behandelingen bij OSA
Er zijn twee niet-heelkundige behandelingen voor OSA: het gebruik van een CPAP toestel (continuous positive airway pressure) of het dragen van een mondbeugel type MRA (mandibulair repositie apparaat). “Een groot deel van de patiënten ondervindt problemen met deze behandelingen. Zo wordt het CPAP toestel vaak onvoldoende gebruikt. Het is daarom nodig alternatieve behandelingen te vinden. De uitdaging hierbij is dat iedere patiënt uniek is en je vooraf moet voorspellen wat de doeltreffendheid zal zijn van een niet-CPAP behandeling bij de individuele patiënt." aldus prof. dr. Vanderveken.
Pionier in OSA behandelingen
De dienst NKO ontwikkelde daarom een innovatieve therapie op basis van luchtweg stimulatie. Hierbij wordt een pacemaker gebruikt die de tongzenuw stimuleert tijdens de slaap. Voor een groep patiënten leidt deze behandeling tot het genezen van OSA. Of een patiënt al dan niet in aanmerking komt voor de pacemaker wordt via een soort DNA analyse (endotypering en fenotypering) bepaald. De dienst NKO van het UZA is momenteel de enige die deze therapie kan aanbieden.