MACSiMiSE-BRAIN
De MACSiMiSE-BRAIN studie onderzoekt een innovatieve behandelingsmogelijkheid voor patiënten met progressieve multiple sclerose (MS). Deze studie richt zich op het gebruik van metformine, een bestaand diabetesmedicijn, om de vordering van de ziekte te vertragen.
MACSiMiSE-BRAIN
Onderzoek
Een project onder leiding van prof. dr. Barbara Willekens
Bij MS onstaan er op verschillende plaatsen in de hersenen en het ruggenmerg onstekingen en geraakt de myeline beschadigd. Myeline is een stof die een soort isolatielaag rond de zenuwbanen vormt, zoals bij een elektriciteitskabel. Als de isolatie kapot is, kunnen de zenuwcellen de signalen niet meer goed doorgeven. Dit kan leiden tot o.a. vermoeidheid, problemen met zicht, verlies van kracht of gevoel, problemen met plassen, evenwichts- en geheugenproblemen. Binnen het Universitair Neuro-immunologie Centrum Antwerpen (UNiCA) in het UZA zoeken neurologe prof. dr. Barbara Willekens en haar team naar oplossingen om MS beter te diagnosticeren, begrijpen en behandelen.
In de studie MACSiMiSE-BRAIN wordt onderzocht of het bestaande diabetesmedicijn metformine ook ingezet kan worden bij patiënten met progressieve MS. Ondanks de bestaande ziekte-afremmende behandelingen die gericht zijn op het afweersysteem, zien we bij patiënten met progressieve MS dat de ziekte toch verergert. Soms is er geen behandeling beschikbaar. Het team gaat onderzoeken of metformine helpt om de achteruitgang te remmen. “Bij mensen met MS is de myelinelaag beschadigd. Daardoor zijn de onderliggende zenuwbanen blootgesteld aan bijkomende schade. Doordat het herstel van myeline niet goed verloopt bij mensen met MS, functioneren de zenuwbanen minder goed. In ons onderzoek hopen we vast te stellen dat metformine ervoor kan zorgen dat die hersencellen opnieuw beter myeline aanmaken uit voorlopercellen. Dat zou de zenuwbanen beter kunnen beschermen en de achteruitgang kunnen afremmen," prof. dr. Barbara Willekens. Deze studie loopt in nauwe samenwerking met andere MS centra binnen België.
Update MACSiMiSE-BRAIN studie
In september 2023 werd de 2e verjaardag van het MACSiMiSE-BRAIN project bereikt. Er werden een aantal grote mijlpalen bereikt achter de schermen. De klinische trial werd goedgekeurd door regelgevende autoriteiten. De studiemedicatie werd geproduceerd en geleverd aan de deelnemende sites. De sites werden bezocht voor een opstartvisite en de laatste puntjes werden op de i gezet om de inclusie te kunnen starten.
In januari 2024 stapten de eerste MS-patiënten in de studie. Prof. dr. Barbara Willekens: “We mikken op 120 deelnemers met progressieve MS. De helft van hen krijgt bovenop de normale zorg metformine, de andere helft krijgt een placebo, dat wil zeggen gelijkaardige tabletten zonder werkzaam middel. Omdat MS traag kan evolueren, hebben we een periode van twee jaar nodig om de uitkomsten tussen de groepen te kunnen vergelijken.”
In maart 2025 kwam de laatste patiënt in de studie. In totaal werden 123 patiënten gescreend en 112 daarvan konden instappen. Nu worden deze patiënten gedurende twee jaar opgevolgd. De onderzoeksresultaten van MACSiMiSE-BRAIN zijn er – als alles volgens planning verloopt - in 2027.
Steun via: FWO-TBM, Start2Cure, NationalMS Society USA, UZA foundation, Belgian Charcot Fellowship
UNiCA
Het Universitair Neuro-immunologie Centrum Antwerpen is een multidisciplinair zorg-, onderzoeks- en opleidingscentrum voor zowel veelvoorkomende ontstekingsziekten van het centraal zenuwstelsel (zoals MS) als zeldzame. Dit centrum wil toonaangevend zijn op nationaal en internationaal vlak. Binnen het centrum werken artsen, verpleegkundigen, paramedici en onderzoekers samen ten dienste van de patiënt. Eveneens wordt binnen UNiCA expertise op vlak van wetenschappelijk onderzoek geïntegreerd en gebundeld.